Rüzgâr Enerjisinin Tarihçesi

Rüzgar enerjisi binlerce yıldır yelkenleri ilerletmek için kullanılsa da mekanik ve elektriksel amaçlarla kullanımı M.S. 1. yüzyılda görülmüştür.

M.S. 1. yüzyıl: Tarihte bilinen ilk rüzgar çarkı Yunan bir mühendis olan İskenderiyeli Heron tarafından bulunmuştur. Bu rüzgar çarkı, bir makineye güç sağlamak için rüzgarla çalışan bir tekerlektir.

7. yüzyıldan 9. yüzyıla kadar: Rüzgar çarkları, İran’ın Afganistan yakınlarındaki Sistan bölgesinde pratik amaçlar için kullanılmaktaydı. Panemone yel değirmenleri, mısır öğütmek, un öğütmek ve su pompalamak için kullanılırdı.

M.S. 1000’de: Yel değirmenleri, Çin ve Sicilya’da tuz elde etmek üzere deniz suyunu pompalamak için kullanılıyordu.

1180’ler: Kuzeybatı Avrupa’da un öğütmek için dikey yel değirmenleri kullanılıyordu.

1887: Elektrik üretmek için kullanıldığı bilinen ilk rüzgar türbini İskoçya’da inşa edildi. Rüzgar türbini, Glasgow’daki Anderson’s College’dan (şimdi Strathclyde Üniversitesi olarak bilinmekte) Prof. James Blyth tarafından dizayn edilmiştir. Blyth’in 10 m. yüksekliğindeki kumaş yelkenli rüzgar türbini, Kincardineshire’daki Marykirk’teki tatil kulübesinin bahçesine kurulmuş ve Fransız Camille Alphonse Faure tarafından kır evindeki aydınlatmaya güç sağlamak için geliştirilen akümülatörleri şarj etmek için kullanılmıştır. Blyth, Marykirk halkına ana caddeyi aydınlatması için tüketim fazlası elektriği teklif etmiş, ancak halk elektriğin “şeytanın işi” olduğunu düşündükleri için teklifi geri çevirmiştir.

1890’lar: Danimarkalı bir bilim adamı olan Poul la Cour, elektrik üreten bir rüzgar türbini geliştirmiş ve rüzgar türbininden sabit bir güç akışının nasıl sağlanacağını çözmüştür. Poul la Cour’un yel değirmeninden prototip bir elektrik santraline dönüştürdüğü tesis, Askov köyünün aydınlatması için elektrik sağlamıştır.

1900’e gelindiğinde: Danimarka’da tahıl öğütme ve su pompalama gibi mekanik işler için toplam 30 MW güç kapasitesine sahip yaklaşık 2.500 yel değirmeni devreye alınmıştır.

1931: Yalta’da bugün kullandıklarımıza benzer yatay eksenli bir rüzgar türbini inşa edilmiştir. Bu rüzgar türbini 100 kW kapasiteye, 32 metre yüksekliğinde bir kuleye ve % 32 yük faktörüne sahiptir.

1941: İlk MW ölçeğindeki rüzgar türbini (1,25 MW), Castletown, Vermont’ta yerel bir elektrik dağıtım şebekesine bağlanmıştırve yaklaşık 23 metre kanat uzunluğuna sahiptir.

II.Dünya Savaşı sırasında: Küçük rüzgar türbinleri, denizaltı pillerini şarj etmek ve yakıt tasarrufu sağlamak için Alman U-botlarında kullanılmaktaydı.

1957: Poul la Cour’un eski öğrencisi olan Johannes Juul, tasarım olarak bugün hala kullanılan rüzgar türbinlerine çok benzeyen rotor çapı 24 metre olan ve 3 kanatlı yatay eksenli ve 200 kW bir rüzgar türbini inşa etmiştir.

1975: Şebeke ölçeğinde rüzgar türbinleri geliştirmek için, NASA bir program başlatmıştır. Bu proje kapsamında geliştirilen büyük rüzgar türbinleri, çap ve güç çıkışı açısından birçok dünya rekoru kırmıştır.

1978: Danimarkalı rüzgar türbini üreticisi Vestas ilk rüzgar türbinini üretmiştir.

1980: 20 rüzgar türbini içeren dünyanın ilk rüzgar çiftliği devreye alınmıştır.

1980’ler: Danimarka’da deniz üstü (offshore) rüzgar türbinleri kurulmaya başlanmıştır.

1984: Alman rüzgar türbin üreticisi Enercon kurulmuştur.

1994: İspanya merkezli Gamesa Corporación Tecnológica’nın (1976’da yeni teknolojiler geliştirmek ve bunları gelişen faaliyetlere uygulamak için kurulan) bir yan kuruluşu olan Gamesa Eólica, rüzgar türbinlerini üretmek için kurulmuştur.

1995: Rüzgar türbini üretmek, kurmak ve işletmek için Hindistan’da Suzlon Energy kurulmuştur.

1995-2000: Ticari rüzgar türbini rotorları 50 metre çapa, rüzgar türbinleri ise yaklaşık 10 yılda 10 kat daha fazla kapasiteye -750 kW- ulaşmıştır.

1998: Rüzgar türbini üretmek için Çin merkezli Goldwind kurulmuştur.

2000: Küresel rüzgar enerjisi kurulu gücü 17.400 MW’a ulaşmıştır.

2002: GE, Enron’un iflas davası sırasında Enron Wind’i satın almıştır. (GE Wind Energy sonunda 2012 yılında dünyanın 1 numaralı rüzgar türbini üreticisi olmuştur.)

2002: Küresel rüzgar enerjisi kurulu gücü 31.100 MW’a ulaşmıştır.

2005: Küresel rüzgar enerjisi kurulu gücü 59.091 MW’a ulaşmıştır.

2007: Küresel rüzgar enerjisi kurulu gücü 93.820 MW’a ulaşmıştır.

2008: Küresel rüzgar enerjisi kurulu gücü 120.291 MW’a ulaşmıştır.

2009: Dünyanın ilk yüksek kapasiteli yüzer rüzgar türbini, Norveç kıyılarında devreye alınmıştır.

2010: Çin, dünyada rüzgar enerjisinde en yüksek toplam kurulu güce sahip olan ülke konumuna erişmiştir.

2010: Küresel rüzgar enerjisi kapasitesi 197.039 MW’a ulaşmıştır.

2011: Siemens Rüzgar Enerjisi bölümü kurulmuştur.

2012: Çin’de rüzgar enerjisi kurulu gücü, tek bir ülke için dünyadaki en yüksek kapasite olan 75 GW’a ulaşmıştır.

2012: Küresel rüzgar enerjisi kapasitesi 282.587 MW’a ulaşmıştır.

2013: GE, enerji depolayabilen rüzgar türbini üretmiştir.

2018: Küresel rüzgar enerjisi kurulu gücü 591.000 MW’a ulaşmıştır.

Kaynak: https://www.renewableenergyworld.com/2014/11/21/history-of-wind-turbines/#gref son erişim: 03.12.2020